Duizendblad (Achillea millefolium)

Duizendblad is een kruid dat in Europa algemeen in het wild voorkomt - in gras­land en op akkers, langs wegkanten en op stortplaatsen. De plant wordt onge­veer 40 cm hoog en bloeit tussen juni en oktober met witte, dan wel roze, naar li­la neigende bloempjes in een schermvor-mige bloeiwijze.

Duizendblad dankt zijn Nederlandse be­naming aan de letterlijke vertaling van het toevoegsel (milia = duizend en foli­um = blad), dat betrekking heeft op het zeer fijn verdeelde loof. In de Franse be­naming 'herbe des charpentiers' (hout-hakkersplant) en de Engelse naam 'no­sebleed' (neusbloeding) komt de bloed­stelpende werking van dit gewas tot uit­drukking.

Duizendblad wordt al van oudsher als geneeskruid gebruikt, voornamelijk vanwege zijn werkzame bestanddelen bitterstof en looizuur. Bitterstof werkt gunstig op de klieren die de spijsverte­ringssappen afscheiden. Looizuur heeft een samentrekkende werking, een eigen­schap waaraan duizendblad zijn gebruik als bloedstelpend middel dankt. Het ge-

hele bovengrondse gedeelte van de plant kan worden gebruikt: oogsten in april en in juni en drogen op horren. In augustus kan eventueel een derde maal worden geoogst. Hang de planten dan in bossen te drogen.

Thee van duizendblad (een eetlepel op een kopje water) moet ongeveer vijf mi­nuten trekken en daarna worden ge­zeefd. Duizendbladthee kan worden toe­gepast bij maag- en darmaandoeningen en tegen aambeien (vier tot vijf glazen thee per dag). Maak voor wondcom-pressen een papje van 40-60 gram dui­zendblad op een liter water: 2-3 minuten koken, 10 minuten trekken, tenslotte ze­ven.

Een afkooksel van duizendblad kan uit­wendig worden gebruikt bij neusbloe­dingen en branderigheid ten gevolge van mazelen en waterpokken. Met reuzel of varkensvet vermengd vormt het een bloedstelpende, ontsmettende zalf. Vers geperst sap van jonge blaadjes (dagelijks een theelepel op de nuchtere maag) haalt het maag-darmstelsel in het voorjaar uit zijn 'winterslaap'.

Als een van de 'negenderhande kruiden' werd duizendblad vroeger veel gebruikt in 'kruidenwissen' - boeketten uit negen verschillende soorten kruiden die wer­den geacht het onheil uit de woning te weren.

Een bruid die duizendblad op haar trouwdag droeg, zou er van verzekerd zijn dat de eerste zeven jaren van haar huwelijk gelukkig zijn. Het moderne gebruik van duizendblad, in de biologisch-dynamische tuinbouw, heeft een wetenschappelijker basis: in humus omgezet bevordert het de wer­king van kalium en fosfor in de grond. In Zweden heeft men een geheel andere toepassing van duizendblad gevonden, namelijk als middel om er het bier mee te kruiden.